Prawo pracy wykreślone z katalogu obszarów, w których można zgłaszać naruszenia
W trakcie posiedzenia 14 czerwca, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił ustawę o ochronie pracowników zgłaszających naruszenie prawa. Projekt tej regulacji został przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS). Ustawa czeka na podpis prezydenta.
Cel ustawy
Nowe przepisy mają na celu zapewnienie skutecznej ochrony prawnej osobom, które zgłaszają nieprawidłowości lub naruszenia prawa w miejscu pracy. Zgłoszenia będzie mógł dokonać pracownik, były pracownik, funkcjonariusz, żołnierz zawodowy, zleceniobiorca, stażysta czy wolontariusz. Ustawa określa zasady zgłaszania naruszeń, a także środki ochrony przed represjami wobec sygnalistów.
Prawo pracy wykreślone, protest NGO
Jak poinformował PAP, w toku prac nad ustawą w Senacie z ustawy z katalogu obszarów, w ramach których będzie można dokonać zgłoszenia naruszeń, wykreślono prawo pracy. Sejm na obradach 14 czerwca przegłosował ustawę w kształcie zaproponowanym przez Senat.
Stąd ochronie nie będą podlegać takie kwestie jak np.:
- mobbing,
- molestowanie seksualne w miejscu pracy,
- wstrzymywanie przez pracodawcę wynagrodzeń czy
- zmuszanie pracownic i pracowników do bezpłatnych nadgodzin.
Ze zmianami wprowadzonymi przez Senat nie zgadzają się związki zawodowe oraz organizacje społeczne, m.in. Fundacja im. Stefana Batorego, Fundacja Instytut Spraw Publicznych czy Helsińska Fundacja Praw Człowieka.
Obowiązkowa procedura zgłoszeń wewnętrznych
Uchwalona przez Sejm ustawa o ochronie pracowników zgłaszających naruszenie prawa nakłada na pracodawców obowiązek stworzenia wewnętrznych procedur i kanałów umożliwiających zgłaszanie nieprawidłowości przez pracowników. Każdy pracodawca będzie musiał opracować i wdrożyć procedurę zgłoszeń wewnętrznych, która określi zasady przyjmowania takich zgłoszeń od pracowników.
Wdrożenie dyrektywy UE
Uchwalenie ustawy jest konsekwencją konieczności wdrożenia do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Państwa członkowskie były zobowiązane wprowadzić odpowiednie regulacje krajowe do 17 grudnia 2023 r. Nowe przepisy mają kluczowe znaczenie dla zwiększenia przejrzystości i odpowiedzialności w sektorze publicznym i prywatnym, umożliwiając pracownikom bezpieczne zgłaszanie nieprawidłowości bez obawy przed negatywnymi konsekwencjami.
