Przekazywanie niesprzedanej żywności organizacjom pozarządowym będzie obowiązkowe dla wszystkich sklepów o powierzchni powyżej 250 m2
Przekazywanie niesprzedanej żywności organizacjom pozarządowym będzie obowiązkowe dla wszystkich sklepów o powierzchni powyżej 250 m2 niezależnie od przychodów ze sprzedaży. Zmianę zakłada projekt przygotowany w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Zmarnowana żywność dużym problemem
Marnowanie żywności jest jednym z kluczowych problemów i wyzwań XXI wieku. W Polsce marnuje się rocznie blisko 5 mln ton żywności, z czego ok. 7% w placówkach handlowych (sklepach). Należy podkreślić, że sklepy odpowiadają za kształtowanie postaw konsumenckich i wpływają na decyzje zakupowe konsumentów, poprzez np. stosowanie akcji promocyjnych typu „2+1”, kupowanie „na wyrost” i przeładowane koszyki, których zawartość często wyrzucana jest do śmieci w gospodarstwach domowych. Często żywność niesprzedana w sklepach, a wciąż dobra jakościowo, jest wyrzucana, mówi Ocena Skutków Regulacji projektu.
Dotychczasowe założenia
Od września 2019 r. obowiązują przepisy ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności (Dz.U. z 2020 r. poz. 1645). W ustawie m.in. nałożono na sprzedawców żywności o powierzchni sprzedaży powyżej 250 m2 obowiązek zawarcia z organizacją pozarządową umowy dotyczącej nieodpłatnego przekazywania żywności spełniającej wymogi prawa żywnościowego, a nieprzeznaczonej do sprzedaży; nałożono na sprzedawców żywności obowiązek przeprowadzania kampanii edukacyjno-informacyjnych w zakresie racjonalnego gospodarowania żywnością oraz przeciwdziałania jej marnowaniu czy wprowadzono opłaty za marnowanie żywności w wysokości 0,1 zł za 1 kg marnowanej żywności. Kontrolę realizacji przepisów ustawy przez sprzedawców prowadzi Inspekcja Ochrony Środowiska (IOŚ). Po 5 latach obowiązywania ustawy GIOŚ oraz organizacje pozarządowe dystrybuujące żywność wśród osób potrzebujących zwracają uwagę na potrzebę doprecyzowania obowiązujących przepisów, w szczególności definicji „marnowania żywności” oraz definicji „sprzedawcy żywności”.
Zmiany w przepisach
W celu ograniczenia zjawiska marnowania żywności przez sieci handlowe proponuje się wprowadzenie zmian w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności. Najważniejsze rozwiązania projektowanej regulacji zakładają m.in. doprecyzowanie definicji „marnowania żywności” tak, aby definicja wskazywała, że za żywność marnowaną należy uznawać każdą żywność, która kiedykolwiek spełniała wymogi prawa żywnościowego i w stosunku do której sprzedawca doprowadził do sytuacji, że nie jest już możliwa do spożycia przez ludzi. Nowa definicja wymusi na sprzedawcach żywności podejmowanie działań, które będą przeciwdziałały jej zmarnowaniu i nie dopuszczą, żeby stała się odpadem. Marnowaniem nie będą tylko działania, na skutek których żywność jest marnowana, ale także i zaniechania które doprowadziły do jej przeterminowania.
