Rada Unii Europejskiej przyjęła rozporządzenie w sprawie odbudowy zasobów przyrodniczych
Rada Unii Europejskiej (RE) formalnie przyjęła bezprecedensowe rozporządzenie w sprawie odbudowy zasobów przyrodniczych (Nature Restoration Law). Akt przewiduje wprowadzenie środków odbudowy przyrody, które do 2030 r. mają objąć co najmniej 20% unijnych lądów i obszarów morskich, a do 2050 r. wszystkie ekosystemy wymagające odbudowy. Wskazuje konkretne prawnie wiążące cele i obowiązki w każdym z wymienionych w nim ekosystemów – od lądowych po morskie, słodkowodne i miejskie. Rozporządzenie ma służyć łagodzeniu zmiany klimatu i skutków klęsk żywiołowych. Pomoże to UE w wypełnieniu międzynarodowych zobowiązań w zakresie ochrony środowiska oraz w odbudowie europejskiej przyrody.
Odbudowa ekosystemów lądowych i morskich
Nowe przepisy pomogą odbudowywać zdegradowane ekosystemy w lądowych i morskich siedliskach na terytoriach wszystkich państw członkowskich, realizować unijne nadrzędne cele łagodzenia zmiany klimatu i przystosowywania się do niej oraz zwiększać bezpieczeństwo żywnościowe.
Akt dotyczy wielu rodzajów ekosystemów lądowych, przybrzeżnych i słodkowodnych, leśnych, rolniczych i miejskich, w tym terenów podmokłych, obszarów trawiastych, lasów, rzek i jezior, oraz ekosystemów morskich, takich jak skupiska trawy morskiej, gąbek i koralowców. Do 2030 r. państwa członkowskie będą podczas wdrażania środków odbudowy priorytetowo traktować obszary Natura 2000. W odniesieniu do siedlisk w złym stanie, wymienionych w rozporządzeniu, państwa członkowskie podejmą działania mające na celu odbudowę:
- przynajmniej 30% z nich do 2030 r.
- przynajmniej 60% z nich do 2040 r.
- przynajmniej 90% z nich do 2050 r.
Krajowe plany odbudowy przyrody
Według nowych przepisów państwa członkowskie muszą z wyprzedzeniem planować i przedstawiać Komisji Europejskiej krajowe plany odbudowy przyrody i pokazywać w nich, jak zamierzają realizować założone cele. Mają również monitorować postępy i składać sprawozdania na ich temat w oparciu o ogólnounijne wskaźniki różnorodności biologicznej.
Środki dotyczące poszczególnych ekosystemów
Państwa członkowskie wprowadzą środki mające na celu odbudowę osuszonych torfowisk i wsparcie w posadzeniu w UE co najmniej trzech miliardów dodatkowych drzew do 2030 r. Państwa członkowskie podejmą działania mające na celu usunięcie stworzonych przez człowieka barier dla łączności wód powierzchniowych, tak aby do 2030 r. co najmniej 25 000 km rzek zostało przekształconych w rzeki o swobodnym przepływie.
Co dalej?
Rozporządzenie zostanie teraz opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE i wejdzie w życie. Będzie bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich. Do 2033 r. Komisja dokona przeglądu i oceny stosowania rozporządzenia oraz jego wpływu na rolnictwo, rybołówstwo i leśnictwo, a także jego szerszych skutków społeczno-gospodarczych.
Polska przeciwna, ostateczny głos Austrii
Podczas głosowania RE Polska, jako jeden z niewielu krajów, opowiadała się przeciwko wprowadzeniu nowych przepisów. Wśród państw przeciwnych znalazły się również Włochy, Węgry, Holandia, Finlandia oraz Szwecja, nie wystarczyło to jednak by zablokować przyjęcie nowych regulacji. Ustawa została przyjęta za zgodą 66% państw członkowskich, przekraczając wymagany próg 65% dzięki decyzji Austrii, która w ostatnim momencie przed głosowaniem zdecydowała się na poparcie projektu.
