Rząd przedstawił projekt ustawy o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania

Rząd przedstawił projekt ustawy o zmianie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu, spółkach publicznych oraz ustawy o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania.
Równość płci wymagana przez Parlament Europejski
Projektowana regulacja stanowi implementację Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2381 z dnia 23 listopada 2022 r. w sprawie poprawy równowagi płci wśród dyrektorów spółek giełdowych oraz powiązanych środków (dalej: „dyrektywa”), która ma na celu usprawnienie stosowania zasady równości szans kobiet i mężczyzn na stanowiskach kierowniczych, poprzez ustalenie wymogów dotyczących procesu selekcji kandydatów na te stanowiska. Przepisy dyrektywy odnoszą się do niedostatecznie reprezentowanej płci w organach spółek, a więc dotyczą zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Prawodawca europejski ustanawiając środki mające na celu osiągnięcie bardziej zrównoważonej reprezentacji kobiet i mężczyzn w organach spółek instrumentem w postaci dyrektywy ma na celu wprowadzenie minimalnych wymagań dla spółek giełdowych w zakresie selekcji tych kandydatów w oparciu o przejrzyste, niedyskryminacyjne zasady.
Tylko duże przedsiębiorstwa
Jeden z przepisów dyrektywy wyłącza ze swojego zakresu stosowania mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa zatrudniające mniej niż 250 pracowników, których roczny obrót nie przekracza 50 mln Є lub których całkowity bilans roczny nie przekracza 43 mln Є). Oznacza to, że tylko te spółki giełdowe, które mają 250 pracowników i więcej oraz spełniają jeden z progów finansowych objęte będą wymogami dyrektywy. Szacuje się, że w przypadku Polski, będzie to mniej niż połowa spółek obecnie notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych. Zgodnie z art. 5 dyrektywy, nie później niż 30 czerwca 2026 r. wszystkie duże spółki notowane na rynkach regulowanych UE będą zobowiązane do podjęcia działań zmierzających do zapewnienia równowagi płci w organach spółek.
Dwie alternatywy
Prawodawca europejski, aby osiągnąć cele dyrektywy, w art. 5 określa także dwa alternatywne progi, do osiągnięcia których mogą dążyć państwa członkowskie: w pierwszym przypadku przedstawiciele niedostatecznie reprezentowanej płci będą musieli zajmować co najmniej 40% stanowisk dyrektorów niewykonawczych (art. 5 ust. 1 lit. a); w drugim przypadku, tj. jeżeli państwa członkowskie zdecydują się zamiast tego zastosować nowe zasady zarówno do dyrektorów niewykonawczych, jak i dyrektorów wykonawczych, odsetek ten spadnie do 33% wszystkich stanowisk dyrektorskich w spółce notowanej na giełdzie (art. 5 ust. 1 lit. b). Państwa członkowskie, które wybiorą pierwszą hipotezę i w związku z tym zastosują dyrektywę wyłącznie do dyrektorów niewykonawczych, nadal będą zobowiązane do ustalenia minimalnych indywidualnych celów dla spółek notowanych na giełdzie, aby poprawić równowagę płci również wśród dyrektorów wykonawczych (art. 5 ust. 2). Aby zapobiec sytuacji, w której niedostatecznie reprezentowana płeć osiąga lepsze wyniki niż druga płeć, co ponownie doprowadziłoby do braku równowagi, niezależnie od hipotezy przyjętej przez państwa członkowskie, odsetek mniej reprezentowanej płci nie może przekraczać 49%.
Czas do końca roku
Przepis art. 6 dyrektywy określa narzędzia wymagane od spółek giełdowych służące osiągnięciu celu dyrektywy, skupiające się głównie na procedurze wyboru kandydatów, a także na przygotowaniu ogłoszeń o naborze, fazie wstępnej selekcji, fazie obiektywnej oceny kandydatów (pod kątem przydatności, kompetencji i wyników zawodowych). Dyrektywa wymaga od państw członkowskich zapewnienia środków o charakterze sankcyjnym w stosunku do spółek, które nie spełniają wprowadzonych wymogów (w szczególności za naruszenia art. 5 ust. 2 oraz art. 6 i 7 dyrektywy) oraz powiadomienia Komisji Europejskiej o przyjętych rozwiązaniach w tym zakresie do dnia 28 grudnia 2024 r. Termin ten pokrywa się z terminem transpozycji dyrektywy, który nakłada na państwa członkowskie obowiązek przyjęcia i opublikowania w terminie do 28 grudnia 2024 r. przepisów prawnych, wykonawczych i administracyjnych niezbędnych do wykonania dyrektywy (art. 11); natomiast spółki giełdowe objęte nową regulacją będą zobowiązane do osiągnięcia celów określonych w dyrektywie, w oparciu o ustawodawstwo krajowe, do dnia 30 czerwca 2026 r. (art. 5 dyrektywy).