Analiza ekspertów Polskiego Instytutu Ekonomicznego
Polski Instytut Ekonomiczny (PIE) alarmuje. Kwota, którą dysponują zrównoważone fundusze w Polsce jest nieznaczna w porównaniu do skali potrzeb inwestycyjnych związanych z transformacją polskiej gospodarki.
Według szacunków w latach 2028-2050 Polska będzie potrzebowała łącznie dodatkowych 1904 mld € na inwestycje, aby osiągnąć neutralność klimatyczną, a średnioroczna luka inwestycyjna będzie kształtowała się na poziomie niemal 83 mld € rocznie. Oznacza to, że na obecnym etapie rozwoju rynku zielonych finansów w Polsce trudno będzie pozyskać potrzebne środki z rynku kapitałowego.
10 mld zł aktywów i 61 zielonych funduszy inwestycyjnych
W II kwartale 2024 r. na polskim rynku finansowym działało 61 zielonych funduszy inwestycyjnych, zarządzających aktywami o łącznej wartości 10 mld zł. Większość z nich, klasyfikowana jako „jasno zielone” fundusze zgodne z art. 8 SFDR1, dysponowała aktywami o wartości 9,67 mld zł. Natomiast „ciemnozielone” fundusze, spełniające kryteria art. 9 SFDR, zarządzały aktywami o wartości 0,3 mld zł. Warto zauważyć, że mimo rosnącego zainteresowania zrównoważonymi inwestycjami, aktywa zielonych funduszy stanowiły jedynie 3% ogólnej wartości aktywów polskich Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych, które na koniec lutego 2024 r. wynosiły 326 mld zł.
Polska: wzrost aktywów zielonych funduszy o 88% rok do roku
Wartość aktywów zielonych funduszy inwestycyjnych w Polsce wzrosła o 88% w porównaniu do II połowy 2023 r. Wzrost ten wynikał głównie z dostosowania się niektórych funduszy do kryteriów dyrektywy SFDR, a nie z napływu nowych środków. Dyrektywa SFDR wymaga od instytucji finansowych transparentności w zakresie uwzględniania czynników zrównoważonego rozwoju w oferowanych produktach finansowych, co ma docelowo zwiększyć skalę zielonych inwestycji.
Świat: wzrost aktywów o 15% rok do roku
Globalne aktywa zielonych funduszy osiągnęły wartość 3,36 bln $ na koniec 2023 r., notując 15% wzrost rok do roku. Stanowi to jednak tylko 2,8% ogólnej wartości aktywów funduszy inwestycyjnych na świecie, szacowanej na 118,7 bln $. Europejskie podmioty dominują w tym segmencie, zarządzając 70% (2,37 bln $) globalnych zrównoważonych aktywów. Zaskakująco niski udział mają fundusze amerykańskie, których aktywa w II połowie 2023 r. wyniosły jedynie 313 mld $, co kontrastuje z wielkością amerykańskiego rynku finansowego.
Upolitycznienie kwestii ESG w USA
W USA obserwuje się ostatnio odpływ kapitału ze zrównoważonych funduszy. Od początku 2024 r. inwestorzy wycofali netto 40 mld $ z funduszy inwestujących w spółki zgodne z kryteriami ESG. Zdaniem ekspertki PIE przyczyny tego zjawiska to słabe wyniki finansowe firm, skandale związane z greenwashingiem oraz upolitycznienie kwestii ESG w sporze między Republikanami a Demokratami w Stanach Zjednoczonych.
