Wymagany przez ustawodawstwo unijne plan społeczno-klimatyczny figuruje już w polskim prawie
Wymagany przez ustawodawstwo unijne plan społeczno-klimatyczny figuruje już w polskim prawie. Dokonała tego nowelizacja ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw, 12 czerwca br. opublikowana w Dzienniku Ustaw RP, podaje portal teraz-srodowisko.pl.
Czym są plany społeczno-klimatyczne?
Tzw. plany społeczno-klimatyczne, nazywane też Społecznymi Planami Klimatycznymi, to dokumenty, które państwa członkowskie UE mają przedłożyć Komisji Europejskiej (KE) do końca czerwca 2025 r. by przedstawić koncepcję wydatkowania środków ze Społecznego Funduszu Klimatycznego (SFK). Zarówno plany jak i fundusz zostały powołane na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 10 maja 2023 r., a ich celem jest amortyzacja skutków wprowadzenia systemu ETS2, który obejmie opłatami za emisje CO2 sektor ogrzewnictwa indywidualnego i transportu drogowego. Warunkiem dostępu do środków z SFK, którego działanie przewidziano na lata 2026-2032, będzie osiągnięcie celów i kamieni milowych określonych w Planie.
W drodze do nowoczesnej energetyki
Jak podaje Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, środki finansowe z tego przedsięwzięcia wyniosą 50 mld zł. „Będziemy z nich finansować okres przejściowy pomiędzy tym co mamy, czyli przestarzałą, niewydolną energetykę, a tym, co powinniśmy mieć, czyli nowoczesnym, czystym, tanim i opłacalnym dla konsumentów i polskiej gospodarki systemem energetycznym. W tym czasie potrzebne jest wsparcie dla tysięcy rodzin, abyśmy mogli sobie powiedzieć, że prawo do ciepła jest prawem człowieka. I temu służą środki z funduszu, które będą uruchomione od 2026 r.” – wyjaśniła minister Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.
Nowe możliwości
Nowelizacja ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju umożliwi m.in. podpisywanie umów o objęcie przedsięwzięć wsparciem z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) oraz rozliczania się z wykonawcami w walucie euro. Zwiększy to zainteresowanie środkami z części pożyczkowej KPO, szczególnie w przypadku planowanej inwestycji w zakresie budowy morskich elektrowni wiatrowych (inwestycja z budżetem 4,7 mld €). Ustawa ma również umożliwić instytucjom zaciąganie zobowiązań do wysokości limitu środków wskazanego w ustawie budżetowej na dany rok. Usprawni to realizację inwestycji, likwidując ryzyko, że zainteresowane instytucje nie będą zawierały umów inwestycyjnych dopóki nie pozyskają fizycznie środków finansowych na ten cel.
Wysokie dotacje
Regulacja ma też na celu umożliwienie finansowania inwestycji wodorowych z umów z ostatecznymi odbiorcami wsparcia, a także tych realizowanych bezpośrednio przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) ze środków przekazywanych bankowi wypłatą z Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR), na zlecenie instytucji odpowiedzialnej za realizację inwestycji. W ramach KPO Polska ma otrzymać 59,8 mld € (268 mld zł), w tym 25,27 mld € (113,28 mld zł) w postaci dotacji i 34,54 mld € (154,81 mld zł) w formie preferencyjnych pożyczek. Zgodnie z celami UE znaczna część budżetu KPO ma zostać przeznaczona na cele klimatyczne (46,6%), transformację cyfrową (21,3%), a także na reformy socjalne (22,3%).
