Państwa wspólnoty będą musiały ograniczyć w szczególności odpady, które pochodzą z opakowań wykonanych z tworzyw sztucznych
24 kwietnia 2024 r. PE przegłosował nowe przepisy, które mają rozwiązać problem stale rosnących ilości odpadów. Nowe rozporządzenie ma na celu uregulowanie zasad rynku wewnętrznego, a także pobudzenie gospodarki o obiegu zamkniętym.
Według danych Parlamentu Europejskiego, w ciągu ostatniej dekady łączna ilość odpadów opakowaniowych w UE wzrosła z 66 mln ton w 2009, do 84 mln ton w 2021 r. Szczególnie szokujące jest to, że w 2021 r. każda osoba w Europie wytworzyła średnio około 188,7 kg odpadów z opakowań. Bez podjęcia odpowiednich działań, według prognoz, do 2030 r. liczba ta może wzrosnąć do 209 kg na osobę.
Redukcja ilości opakowań o 5% do 2030 r.
Przepisy uzgodnione już wcześniej z Radą Europejską mają na celu stopniową redukcję ilości opakowań w Unii Europejskiej. Planowane zmniejszenie wynosi 5% do 2030 r., 10% do 2035 r., i 15% do 2040 r. Dodatkowo, kraje UE zostaną zobowiązane do zmniejszenia ilości odpadów z tworzyw sztucznych. W tym celu ustalono maksymalny współczynnik pustej przestrzeni na poziomie 50% w opakowaniach zbiorczych, transportowych oraz e-commerce. Producentów i importerów nowe przepisy zobowiążą do minimalizacji wagi i objętości opakowań.
Zakaz produkcji jednorazowych opakowań z tworzyw sztucznych
Zakaz niektórych rodzajów jednorazowych opakowań z tworzyw sztucznych ma wejść w życie od 1 stycznia 2030 r. Obejmie to m.in. pojemniki na świeże owoce i warzywa, opakowania na żywność i napoje spożywane w kawiarniach i restauracjach. Na liście znalazły się też: miniaturowe opakowania na produkty toaletowe, lekkie plastikowe torby na zakupy, oraz pojemniki na pojedyncze porcje: przypraw i sosów.
Zakaz „wiecznych chemikaliów” w produkcji opakowań
Przepisy obejmują również zakaz stosowania per- i polifluorowanych substancji alkilowych, znanych jako PFAS, powyżej określonych progów w produkcji opakowań mających kontakt z żywością. Celem jest ograniczenie wpływu tych substancji na środowisko i zdrowie publiczne.
Ponowne wykorzystywanie opakowań na żywność i napoje
Rozporządzenie określa też konkretne cele w zakresie ponownego użycia opakowań do 2030 r. Dotyczą one napojów alkoholowych i bezalkoholowych (z wyjątkiem np. mleka, wina, wina aromatyzowanego, napojów spirytusowych), opakowań transportowych i sprzedażowych, a także opakowań zbiorczych.
Końcowi dystrybutorzy napojów i żywności na wynos będą musieli umożliwiać konsumentom przynoszenie własnego pojemnika. Mają też czas do 2030 r., aby zacząć sprzedawać 10% wszystkich produktów w opakowaniach wielokrotnego użytku.
Recykling, zbiórka i segregacja odpadów
Zgodnie z nowym przepisami wszystkie opakowania będą musiały spełniać surowe kryteria, aby nadawać się do recyklingu. Wyjątek stanowią: lekkie opakowania z drewna, korka, tekstyliów, gumy, ceramiki, porcelany i wosku.
Warto wiedzieć, że do 2029 r. 90% jednorazowych plastikowych i metalowych pojemników na napoje (do trzech litrów) będzie trzeba zbierać oddzielnie (za pośrednictwem systemów kaucyjnych lub innych podobnych rozwiązań).
Kolejne kroki
Przepisy muszą zostać zatwierdzone przez Radę, zanim wejdą w życie.
