26 lutego 2025 r. KE przedstawiła pierwszy pakiet uproszczeń w obszarze zrównoważonego rozwoju, tzw. Omnibus I. Jego celem jest zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorstw w UE. Uproszczenia dot. m.in. dyrektywy o sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju (CSRD), dyrektywy o należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSDDD) oraz Taksonomii UE.
Dyrektywa CSRD – jakie uproszczenia proponuje KE?
Uproszczenia w zakresie CSRD zawarto w dwóch projektach aktów prawnych. Pierwszy z nich przewiduje odroczenie o dwa lata obowiązku raportowania informacji o zrównoważonym rozwoju dla drugiej i trzeciej fali jednostek, które na podstawie CSRD są zobowiązane do zaraportowania po raz pierwszy za 2025 lub 2026 rok. Analogicznie będzie to obejmowało przesunięcie obowiązków ujawnieniowych na podstawie art. 8 rozporządzenia ws. Taksonomii UE, które sporządzają sprawozdawczość zgodnie z CSRD.
Komisja Europejska zakłada szybkie procedowanie tego projektu (w ramach podejścia stop-the-clock) z jednoczesnym rozpoczęciem dyskusji nad propozycjami zawartymi w drugim projekcie, który przewiduje m.in.:
zawężenie jednostek podlegających obowiązkowym wymogom sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju do dużych jednostek zatrudniających powyżej 1000 pracowników oraz osiągających sumę bilansową powyżej 25 mln EUR lub przychody netto powyżej 50 mln EUR (na poziomie jednostki lub odpowiednio grupy kapitałowej) – szacowana redukcja o 80% jednostek na poziomie UE;
wprowadzenie dobrowolności w raportowaniu danych na podstawie art. 8 rozporządzenia ws. Taksonomii UE – tj. dla jednostek objętych zmienioną CSRD, ale których przychody netto nie przekraczają 450 mln EUR;
ograniczenie informacji raportowanych w łańcuchu wartości – jednostki bezpośrednio raportujące nie będą mogły żądać od jednostek w łańcuchu wartości informacji ESG wykraczających poza zakres, który zostanie przyjęty przez Komisję Europejską w dobrowolnym Standardzie Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (VSME). Standard ten stanowić będzie limit żądanych informacji przez jednostki bezpośrednio raportujące (Zachęcamy do zapoznania się z polską wersją językową projektu standardu VSME, przetłumaczoną na zlecenie MRiT – https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/zrownowazony-rozwoj-i-msp)
ograniczenie kosztów atestacji sprawozdawczości ESG poprzez wskazanie, że atestacja przez biegłych rewidentów docelowo będzie jedynie na poziomie ograniczonej pewności (ang. limited assurance), a nie wystarczającej pewności (ang. reasonable assurance);
zobowiązanie KE do uproszczenia standardów ESRS (redukcja ilości ujawnianych danych ESG) oraz rezygnacja z przyjęcia tzw. standardów sektorowych.
Taksonomia UE – weź udział w konsultacjach aktu delegowanego
Komisja Europejska proponuje wprowadzenie uproszczeń w Taksonomii UE poprzez zmiany w trzech rozporządzeniach delegowanych o nr: 2021/2178, 2021/2139 oraz 2023/2486 w ramach projektu nowego aktu delegowanego. Propozycje obejmują:
wprowadzenie opcji raportowania działań częściowo zgodnych z Taksonomią UE, co ma wspierać stopniową zieloną transformację przedsiębiorstw;
wprowadzenie progu istotności finansowej dla raportowania Taksonomii UE i zmniejszenie liczby szablonów raportowania o około 70%.
wprowadzenie uproszczeń do najbardziej złożonych kryteriów DNSH dotyczących zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli (Załącznik C) w związku ze stosowaniem i obecnością chemikaliów, które mają zastosowanie horyzontalnie do wszystkich sektorów gospodarki w ramach Taksonomii UE;
dostosowanie wskaźnika zielonych aktywów (GAR) – banki będą mogły wykluczyć z mianownika GAR ekspozycje dotyczące przedsięwzięć, które nie będą objęte zakresem dyrektywy CSRD.
Do 26 marca 2025 r. trwają konsultacje w zakresie propozycji Komisji Europejskiej dotyczącej nowego aktu delegowanego do Taksonomii UE. Uwagi i opinie można przesłać za pomocą konta w mediach społecznościowych lub EU Login. Szczegółowe informacje znajdują się na stronie KE: KLIK.
Dyrektywa CSDDD – jakie uproszczenia proponuje KE?
Uproszczenia w zakresie CSDDD zawarto również dwóch projektach aktów prawnych. Pierwszy z nich przewiduje:
przesunięcie terminu transpozycji dyrektywy o 1 rok (nowy termin na wdrożenie do porządku krajowego: 26 lipca 2027 r.)
zapewnienie największym przedsiębiorstwom objętym zakresem dyrektywy więcej czasu na przygotowanie się do spełnienia nowych wymogów poprzez odroczenie o 1 rok (do 26 lipca 2028 r.) rozpoczęcia stosowania wymogów należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju dla największych przedsiębiorstw.
Ponadto, w drugim projekcie przewidziano m.in. następujące zmiany:
uproszczenie wymogów należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju, w tym analizę wymogów jedynie w odniesieniu do bezpośrednich partnerów biznesowych oraz zmniejszenie częstotliwości ocen okresowych i monitorowania partnerów – z 1 roku do 5 lat, z doraźnymi ocenami w razie potrzeby.
zmniejszenie obciążeń dla MŚP poprzez ograniczenie ilości informacji, które mogą być wymagane w ramach mapowania łańcucha wartości przez duże przedsiębiorstwa;
dalsze zwiększenie harmonizacji wymogów należytej staranności w celu zapewnienia równych warunków działania w całej UE;
usunięcie warunków odpowiedzialności cywilnej obowiązujących w UE przy jednoczesnym zachowaniu prawa ofiar do pełnego odszkodowania za szkody spowodowane nieprzestrzeganiem przepisów i ochronie przedsiębiorstw przed nadmierną rekompensatą w ramach systemów odpowiedzialności cywilnej obowiązujących w państwach członkowskich.
Jakie będą dalsze kroki?
Ostateczne decyzje dotyczące wdrożenia ww. zmian będą zależeć od dalszego przebiegu unijnego procesu legislacyjnego, w tym ewentualnych poprawek oraz zatwierdzenia przez Radę UE i Parlament Europejski. Dodatkowo, zmiany te będą wymagały również implementacji do krajowego porządku prawnego (w przypadku dyrektyw).
Projekt Omnibusa w języku angielskim dostępny jest na stronie internetowej KE: KLIK.