300 mld $ rocznie od krajów rozwiniętych dla krajów rozwijających się na finansowanie klimatyczne do 2035 r.
Podczas szczytu COP29 w Baku uzgodniono rekordowe finansowanie dla krajów rozwijających się, porozumienia dotyczące rynków emisji CO₂ oraz cyfryzacji działań klimatycznych. Cieniem na ustaleniach kładzie się nieobecność najważniejszych światowych liderów.
Podsumowanie konferencji COP29 – kluczowe ustalenia i kontrowersje
- 300 mld $ rocznie od krajów rozwiniętych dla krajów rozwijających się na finansowanie klimatyczne do 2035 r.
- Krytyka wysokości finansowanie klimatycznego ze strony krajów rozwijających się.
- Chiny zachowują status „kraju rozwijającego się”.
- Ustalono zasady funkcjonowania rynków emisji dwutlenku węgla (Artykuł 6 Porozumienia Paryskiego).
- Uchwalono deklarację o redukcji metanu z odpadów organicznych.
- Zobowiązano się do wykorzystania technologii cyfrowych w walce z emisjami (Declaration on Green Digital Action)
- Nieobecność liderów 13 największych emitentów CO₂.
300 mld $ rocznie od państw bogatych dla krajów rozwijających się na finansowanie klimatyczne
Konferencja COP29 zgromadziła prawie 200 krajów w Baku w Azerbejdżanie i osiągnęła porozumienie, które zwiększy finansowanie klimatyczne dla krajów rozwijających się z wcześniejszego celu 100 mld $ rocznie do 300 mld $ rocznie do 2035 r. Środki te mają pochodzić od tzw. krajów rozwiniętych. Poprzez swoje członkostwo w UE, najprawdopodobniej płacić będzie też Polska. Przypomnijmy, że poprzednia umowa z 2009 r. (dot. 100 mld $) właśnie wygasa, więc bez nowych ustaleń (300 mld $), państwa rozwijające się nie otrzymywałyby żadnych środków. Nowy zbiorowy cel ilościowy w zakresie finansowania działań na rzecz klimatu (New Collective Quantified Goal on Climate Finance; NCQG) przewiduje, że w sumie ze źródeł publicznych i prywatnych do krajów rozwijających się będzie płynąć 1,3 bln $ rocznie do 2035 r.
W trakcie – i po – burzliwych negocjacjach na temat ile kraje rozwinięte powinny rocznie przeznaczać na finansowanie klimatyczne w państwach biedniejszych, te ostatnie wciąż czują niedosyt. Ze strony państw potrzebujących padały znacznie wyższe kwoty, sięgające nawet 600 mld $. Na znak protestu, w trakcie końcowych rozmów, delegacje reprezentujące małe narody poważnie zagrożone zmianami klimatu opuściły konsultacje. Natomiast przedstawiciel Indii nazwał wspomniane 300 mld $ „marną sumą”. Kenijski dyrektor think-tanku Power Shift Africa powiedział: „To zdrada zarówno ludzi, jak i planety przez bogate kraje, które twierdzą, że poważnie traktują zmiany klimatu”.
Chiny na COP29
Największy emitent dwutlenku węgla na świecie „milczał” na tegorocznej konferencji. Chiny są nadal definiowane przez ONZ jako kraj „rozwijający się”, co oznacza, że nie mają formalnego obowiązku udzielania pomocy finansowej biedniejszym krajom. Jednak Chiny zgodziły się na formułę w umowie finansowej, która umożliwiłaby wliczanie ich składek do ogólnego funduszu dla krajów narażonych na zmiany klimatu – na zasadzie dobrowolności.
Rynki emisji CO2
COP29 zakończyło dziesięcioletnie oczekiwanie na zakończenie negocjacji Artykułu 6. Porozumienia Paryskiego w sprawie rynków emisji dwutlenku węgla w ramach ONZ. Ocenia się, że przepływy finansowe na rynkach emisji dwutlenku węgla mogą osiągnąć 1 bln $ rocznie do 2050 r. Mają one również potencjał, aby zmniejszyć koszty wdrażania krajowych planów klimatycznych o 250 mld $ rocznie. Jak chwali się azerska prezydencja COP29, ustalenia Celu Finansowego Baku (ang. Baku Finance Goal) i te dot. Artykułu 6. na zawsze zmienią globalną architekturę finansowania klimatu, przekierowując inwestycje do krajów rozwijających się.
COP29 Declaration on Green Digital Action
Ponad 75 rządów i ponad 1100 członków społeczności technologii cyfrowych poparło deklarację o wykorzystaniu narzędzi cyfrowych w celu redukcji emisji i wzmocnienia odporności na zmiany klimatu (Declaration on Green Digital Action).
Deklaracja dotycząca redukcji metanu z odpadów organicznych
Ponad 50 krajów — w tym 8 z 10 największych na świecie emitentów metanu z odpadów organicznych i odpowiadających za 51% globalnych emisji metanu z odpadów organicznych — poparło deklarację zobowiązującą do osiągnięcia sektorowych celów w zakresie redukcji emisji tego gazu. Zobowiązania będą miały być prezentowane w ramach przyszłych celów, nazywanych Wkładami Krajowymi (Nationally Determined Contributions; NDC), co przyczyni się do wdrożenia Globalnego zobowiązania dotyczącego metanu (ang. Global Methane Pledge).
Kogo nie było na COP29 w Baku?
Konferencja klimatyczna w Azerbejdżanie odbywała się w cieniu nieobecności najważniejszych światowych liderów, co stanowi niespotykany precedens. Wśród nieobecnych znaleźli się przywódcy aż 13 największych emitentów CO₂, w tym prezydent Chin Xi Jinping, prezydent USA Joe Biden, premier Indii Narendra Modi, kanclerz Niemiec Olaf Scholz oraz przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von den Leyen. W związku z ich absencją w trakcie konferencji pojawiało się sporo wątpliwości co do przyszłości globalnych porozumień klimatycznych i skuteczności szczytu COP29.