Kampania edukacyjna branży farmaceutycznej „Leki do Apteki”
Badania potwierdzają zanieczyszczenie wód gruntowych i gleby farmaceutykami, skąd trafiają one do pożywienia i naszych organizmów. Jak można temu zapobiec? Konkretne podpowiedzi przynosi akcja Leki do Apteki, w którą zaangażowały się firmy z branży farmaceutycznej i aptekarze. Celem jest edukacja społeczeństwa, by przeterminowane czy niepotrzebne farmaceutyki trafiły do utylizacji, a nie do zwykłego kosza na śmieci czy WC.
Leki to nie są „zwykłe” odpady
Niezażyte/przeterminowane leki i farmaceutyki to szczególny rodzaj odpadu. Obchodzenie się z tego rodzaju substancjami wymaga dużej świadomości problemu i sporo zaangażowania – mowa w końcu o substancjach potencjalnie niebezpiecznych.
Nic więc dziwnego, że duża część z zalegających w domowych apteczkach leków ulega przeterminowaniu. Co z nimi robimy? Według raportu „Leki w środowisku – zagrożenia i wyzwania”, napisanego przez badaczki z Katedry Analizy Środowiska Wydziału Chemii Uniwersytetu Gdańskiego, ok. 60% Polaków wyrzuca je do zwykłego śmietnika na odpady zmieszane. Leki na wysypisku śmieci mogą stanowić poważne zagrożenie środowiskowe – nic nie jest bowiem w stanie powstrzymać spożywania ich przez żerujące tam zwierzęta i przenikania ich do wód gruntowych.
Około 28% Polaków spłukuje leki w domowej toalecie – jednak wbrew pozorom, nawet najnowocześniejsza oczyszczalnia ścieków nie jest w stanie zneutralizować wielu substancji leczniczych.
Badania potwierdzają zanieczyszczenie gleby lekami, stężenie wielu powszechnie stosowanych leków odnotowuje się także w wodzie pitnej – zarówno tej wodociągowej, jak i butelkowanej. Z każdą szklanką wody wypijamy więc pewne ilości rozmaitych substancji chemicznych, co potencjalnie może negatywnie odbić się na naszym zdrowiu. Ponadto zawartość leków w wodzie może powodować poważne problemy dla wielu ekosystemów: znane są bowiem przypadki, gdy całe gatunki zwierząt i innych organizmów żywych stanęły na granicy wyginięcia przez swoją wrażliwość na niektóre substancje.
75% przeterminowanych leków trafia w Szwecji do aptecznych punktów zbiórki
W sprawnym radzeniu sobie z utylizacją leków przoduje Szwecja, gdzie już przed ponad dekadą nawet 75% leków trafiało do aptecznych punktów zbiórki, podobnie statystyki wyglądają w Finlandii. Za krajami północy plasuje się Portugalia i Holandia. Polska niestety okupuje sam dół tabeli.
Pacjenci potrzebują wiedzy
Tymczasem w każdej gminie funkcjonuje już punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych (tzw. PSZOK), który jest ustawowo zobowiązany do tego, by odebrać od nas przeterminowane leki. Nie do przecenienia jest też rola farmaceutów prowadzących apteczne punkty zbiórki, których w całym kraju są już tysiące. Eksperci mówią zgodnie: przynajmniej dwa razy do roku powinniśmy dokonać przeglądu domowej apteczki. Te przeterminowane zabierzmy przy okazji najbliższej wizyty w aptece wyposażonej w specjalny konfiskator, czyli pojemnik na przeterminowane/niepotrzebne leki.
Branża farmaceutyczna jednoczy siły
- Kampania „Leki tylko do apteki” to pierwsza akcja, która jednoczy branżę farmaceutyczną wokół wspólnego, społecznie ważnego celu, jakim jest prawidłowa utylizacja leków.
- Kampania będzie prowadzona do końca roku, w kilku etapach, a pierwszy z nich, realizowany przez Grupę NEUCA i firmę POLPHARMA S.A., skupia się na edukacji i budowaniu świadomości w tym zakresie.
- Organizatorzy przygotowali i udostępniają szereg materiałów tj. Raport “Leki w środowisku. Zagrożenia i wyzwania”, opracowany przez naukowczynie z Uniwersytetu Gdańskiego, stronę: www.lekidoapteki.pl z podpowiedziami w formie video i graficznej przedstawiającymi zasady segregacji i utylizacji farmaceutyków, a także szereg dodatkowych materiałów, pozwalających świadomie podejść do tego zagadnienia.
- Raport „Leki w środowisku – zagrożenia i wyzwania” – dostępny TUTAJ
