Projekt ustawy o zmianie ustawy o lasach oraz ustawy – Prawo ochrony środowiska
Rok do roku Lasy Państwowe będą przekazywać Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) wpłatę, zależną od ilości pozyskanego drewna. To przewiduje projekt zmiany ustaw o lasach i ochronie środowiska, który został opublikowany 17 stycznia 2024 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji (RCL). Wpłata będzie miała charakter progresywny, a jej wysokość będzie wyliczana według stawek od 6 do 30 zł za każdy m³ drewna i zależeć od ilości pozyskiwanego drewna. Rozpoczęły się konsultacje publiczne projektu, które będą prowadzone przez 21 dni.
Pieniądze na kluczowe działania ochrony przyrody
Środki uzyskane z wpłat mają zostać przeznaczone na finansowanie przez NFOŚiGW kluczowych działań ochrony przyrody, prowadzonych przez RDOŚ, GDOŚ i i parki narodowe, takich jak opracowywanie planów ochrony dla parków narodowych, rezerwatów przyrody oraz obszarów Natura 2000. Projekt zakłada także wsparcie dla edukacji ekologicznej, tworzenia nowych parków narodowych oraz intensyfikacji działań ochronnych w Puszczy Białowieskiej. Wprowadzenie tego mechanizmu pozwoli również na pokrycie wkładów własnych wymaganych przy realizacji projektów współfinansowanych z funduszy unijnych.
Jak zapewnia MKiŚ przekazanie środków finansowych na ochronę przyrody w parkach narodowych koresponduje z oczekiwaniami społecznymi, w ostatnim czasie wyrażanymi także przez Państwową Radę Ochrony Przyrody, pozwalając na ochronę najcenniejszych drzewostanów, poprzez zapewnienie należytego poziomu finansowania parków narodowych. Projekt przewiduje zasadę, wedle której z pozyskanych środków nie finansuje się zadań, których bezpośrednim celem jest gospodarcze wykorzystanie pozyskanego drewna.
Co najmniej 210 mln zł rocznie od Lasów Państwowych
Pierwsza część wpłaty ma zostać zrealizowana już w tym roku w oparciu o ujętą w planie finansowo gospodarczym LP wielkość pozyskania drewna na rok 2025. Wartość wpłat oszacowano na od 210 do 255 mln zł rocznie. Ustawa ma wejść w życie 14 dni po jej ogłoszeniu.
Konsultacje potrwają 21 dni
Projekt został udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Uwagi do projektu przez najbliższe 21 dni mogą zgłaszać zarówno instytucje publiczne, jak i organizacje pozarządowe oraz obywatele. Wśród zaproszonych do konsultacji znalazły się m.in. parki narodowe, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, regionalne dyrekcje ochrony środowiska oraz organizacje ekologiczne, takie jak WWF Polska, Klub Gaja czy Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra”.
Główne założenia ustawy obejmują również coroczną waloryzację stawek oraz możliwość wyłączenia z obliczeń drewna pozyskanego w wyniku klęsk żywiołowych lub działania siły wyższej. Projektodawcy przewidują, że rozwiązanie to nie tylko zapewni finansowanie ochrony przyrody, ale także wzmocni wizerunek Lasów Państwowych jako podmiotu wspierającego działania proekologiczne.
