Rada Ministrów 29 października 2024 r. przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw (UD45), opracowany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska. W trosce o umożliwienie jednostkom handlowym dostosowania się do nowych regulacji, system kaucyjny będzie obowiązywał najwcześniej od 1 października 2025 r.
Pisaliśmy wcześniej na łamach ESG Impulse, że MKIŚ otwarcie przyznało, że uruchomienie systemu kaucyjnego od 1 stycznia 2025 r. wydaje się niemożliwe, a organizacje branżowe i handlowe proponowały przesunięcie startu nawet o rok później. Ostatecznie Rada Ministrów wydłużyła czas na wprowadzenie obowiązków wynikających z nowej regulacji o 9 miesięcy.
Projekt ustawy doprecyzowuje przepisy dotyczące wydawania, cofania i zmieniania zezwolenia na prowadzenie systemu kaucyjnego, który w przyszłym roku będzie obowiązywał w Polsce.
Nowe przepisy przewidują także m.in. wprowadzenie zamkniętego obiegu kaucji oraz znoszą obowiązek zbierania w systemie opakowań po mleku i napojach mlecznych. Wprowadzony zostanie ponadto obowiązek przyjmowania przez sklepy szklanych opakowań wielokrotnego użytku, jeśli w danym miejscu sprzedawane są takie napoje.
Zgodnie z decyzją Rady Ministrów, aby jednostki handlowe miały czas na dostosowanie się do nowych przepisów, system kaucyjny będzie obowiązywał nie wcześniej niż od 1 października 2025 r.
Najważniejsze rozwiązania
Stworzony zostanie tzw. zamknięty system obiegu kaucji. Chodzi o pobieranie kaucji w całym łańcuchu dystrybucji, co przyczyni się do uszczelnienia systemu i zapewnienia monitorowania przepływów kaucji.
Rozwiązanie wyeliminuje możliwość defraudacji kaucji oraz problemy z jej rozliczeniem. Zagwarantuje także poprawne rozliczanie się operatorów z jednostkami handlu detalicznego, zapewniając prawidłowe funkcjonowanie systemu.
W każdej gminie wprowadzony zostanie wymóg funkcjonowania co najmniej jednego stacjonarnego punktu odbierania opakowań i odpadów opakowaniowych w ramach systemu kaucyjnego.
Rozwiązanie umożliwi objęcie terytorium całego kraju systemem odbioru opakowań i odpadów opakowaniowych, co zapewni użytkownikom powszechny i równy dostęp.
Wszystkie sklepy (także te, o powierzchni poniżej 200 m2) będą musiały przyjmować szklane opakowania wielokrotnego użytku, jeśli w danym miejscu sprzedawane są napoje w takich opakowaniach.
W ramach systemu kaucyjnego nie będzie obowiązku zbiórki opakowań po mleku i produktach mlecznych.
Wprowadzona zostanie harmonizacja oznakowania logotypem systemu kaucyjnego.
Wojewódzki inspektor ochrony środowiska będzie kontrolował tzw. podmioty reprezentujące, czyli firmy, które prowadzą systemy kaucyjne w imieniu przedsiębiorców wprowadzających napoje w opakowaniach.
Prowadzenie kontroli przyczyni się do zapewnienia, że systemy zostały przygotowane prawidłowo i funkcjonują zgodnie z udzielonym zezwoleniem.
Kontrole prowadzone będą przed i po uruchomieniu systemu.
Obowiązek realizacji poziomów zbiórki w systemie kaucyjnym oraz związany z tym obowiązek poboru i zwrotu kaucji przy przyjmowaniu pustych opakowań będą obowiązywały nie wcześniej niż od 1 października 2025 r.